Obowiązek alimentacyjny, powszechnie nazywany alimentami, bezpośrednio związany jest z zapewnieniem środków, które zaspokoją potrzeby konsumpcyjne. W skład tego, wchodzą również koszty wychowania uprawnionego (w przypadku dziecka). Wychowanie, rozumiane jest w tym przypadku nie tylko jako umożliwienie zdobycia wykształcenia, ale również umożliwienie realizacji rozrywki oraz wypoczynku. Wysokość świadczeń alimentacyjnych względem dziecka bądź innej osoby uprawnionej do ich pobierania, odpowiada możliwościom zarobkowym osoby, która przez sąd została zobligowana do ich płacenia. Obowiązek alimentacyjny nie dotyczy jedynie wywiązywania się ze zobowiązań względem dziecka. Może on również wystąpić między małżonkami, a także na linii dziecko – opiekun, kiedy to pociecha zobowiązana jest do zapewnienia środków utrzymania jednemu z rodziców. W sytuacji, kiedy dziecko jest z pozamałżeńskiego związku, kodeks rodzinny i opiekuńczy również uwzględnia wypłatę świadczeń alimentacyjnych.
Spis treści
Władza rodzicielska po ustaniu małżeństwa
Rodzice obowiązani są do do przestrzegania uprawnień oraz obowiązków wynikających z władzy rodzicielskiej. Regulują one sprawowanie opieki nad dzieckiem, wychowywanie go oraz rozporządzanie jego majątkiem. Rodzice, którzy posiadają władzę rodzicielską, mają pewne obowiązki względem dziecka. Poprzez zapewnienie prawidłowego rozwoju w sferze psychicznej oraz duchowej, powinni przygotować pociechę do funkcjonowania w społeczeństwie oraz maksymalnego wykorzystania jego potencjału. Kodeks rodzinny i opiekuńczy zakłada, że najważniejsze jest dobro dziecka. W sytuacji, w której sąd stwierdzi, że prawa te zostają naruszone, może on orzec o:
- zawieszeniu władzy rodzicielskiej,
- ograniczeniu władzy rodzicielskiej,
- pozbawieniu władzy rodzicielskiej.
Powyższe mogą dotyczyć jednego rodzica lub obojga.
Adwokat Olsztyn oferuje skuteczną pomoc w sprawach dotyczących obowiązku alimentacyjnego.
Obowiązek alimentacyjny – czym jest?
Zakres świadczeń alimentacyjnych uregulowany są poprzez kodeks rodzinny i opiekuńczy, konkretnie artykuły 128-144. Zgodnie z zawartymi tam zapisami, obowiązek alimentacyjny obciąża krewnych oraz inne osoby, z którymi stwierdza się więzi o charakterze osobistym, a przepisy wiążą ich istnienie. Głównie jednak, obowiązek alimentacyjny spoczywa na najbliższej rodzinie – krewnych w linii prostej, a także rodzeństwo. Obowiązek alimentacyjny obciąża zstępnych oraz wstępnych. Nie obciąża jednak osób, które łączą zażyłe relacje osobiste np. pozostające w związku partnerskim. Dodatkowo, obowiązek alimentacyjny nie ustaje wraz z zakończeniem małżeństwa. Stąd też obejmuje członków rodziny nawet po rozwodzie bądź w trakcie separacji, a nawet po unieważnieniu małżeństwa.
Jaki cel ma wypłata świadczeń alimentacyjnych?
Świadczenie alimentacyjne ma na celu zabezpieczenie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego do pobierania alimentów. Składa się na to m.in. wyżywienie, zabezpieczenie potrzeb mieszkaniowych, ewentualne leczenie, zakupy (w tym odzieży oraz środków osobistych), a także ogólnie pojęte utrzymanie dziecka, bądź innej osoby, której zostało przyznane świadczenie. Dodatkowo, obowiązek dostarczenia środków utrzymania, wynika również z etyki i jest zgodne z zasadami współżycia społecznego. Zaspokojenie podstawowych potrzeb osoby uprawnionej do alimentów, kształtuje właściwą postawę moralną, a także pozytywnie wpływa na relacje rodzinne, wzmacniając ich więzi.
Należy również pamiętać, że obowiązek alimentacyjny ma charakter bezwzględnie obowiązujący. W związku z tym, sąd jedynie konkretyzuje oraz przedstawia zakres świadczeń alimentacyjnych.
Jeśli masz jakieś pytania bądź wątpliwości dotyczące tematu alimentów, skontaktuj się z adwokatem Olsztyn PDtax.
Wysokość świadczeń alimentacyjnych względem dziecka
Podczas ustalania wysokości alimentów na dziecko, bierze się pod uwagę jego potrzeby oraz możliwości zobowiązanego do ich spłaty. Alimenty na dziecko mogą ulec zmianie z różnych względów. Rodzic, który wychowuje dziecko, może wnieść do sądu wniosek o zwiększenie bądź zmniejszenie wysokości wypłacanych świadczeń alimentacyjnych. Zwiększenie wysokości alimentów można uzasadnić tym, że dotychczasowo wypłacana kwota przestała pokrywać podstawowe potrzeby dziecka, tym samym uniemożliwiając rodzicowi zapewnienie mu prawidłowego rozwoju. Prawo bierze również pod uwagę osobę, która ma obowiązek dostarczania środków utrzymania (alimentów). W przypadku, kiedy taka osoba stwierdzi, że wysokość świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, jest wyższa od jego możliwości zarobkowych, może ona udać się do sądu w celu obniżenia wysokości alimentów wynikających z obowiązku alimentacyjnego.
Wypłata świadczeń alimentacyjnych w trakcie małżeństwa
Obowiązek alimentacyjny nie jest związany bezpośrednio z rozwodem. Oczywiście jest to najczęstszy przypadek, jednak nie jedyny. O alimenty można starać się również w trakcie małżeństwa, w sytuacji, kiedy jeden z małżonków stwierdzi, że to drugie przestało przestało zaspokajać potrzeby rodziny. Składać się na to mogą poniższe sytuacje:
- jedno z małżonków przestało interesować się gospodarstwem domowym,
- nie dokłada starań do wychowania małoletnich dzieci,
- budżet domowy przestał być zasilany przez jedno z małżonków.
Z oczywistych względów, ostatni punkt należy rozpatrywać indywidualnie. W tym przypadku, roszczenie alimentacyjne zależne jest od rozkładu obowiązku domowników. Jeśli jedno z małżonków zdolne jest do samodzielnego utrzymania gospodarstwa domowego, a w tym czasie drugie odpowiedzialne jest za wychowanie dzieci oraz obowiązki domowe, należy uznać, że obie strony dbają o zaspokojenie potrzeb rodziny.
Kancelaria adwokacka Olsztyn specjalizuje się w prawie rodzinnym. Zgłoś się do nas ze swoim problemem.
Obowiązek alimentacyjny względem małżonka
Wypłata alimentów nie obowiązuje jedynie w celu utrzymania dziecka. Prawo zakłada również wypłatę świadczeń alimentacyjnych względem byłego małżonka. Może się tak zdarzyć w sytuacji, w której rozwód wpłynął na obniżenie standardów życia jednej ze stron, dodatkowo jej możliwości zarobkowe wykluczają sposobność uzyskania możności samodzielnego utrzymania się. Inną kwestią jest rozwód, gdzie sąd orzekł, że za rozpad małżeństwa winna jest jedna ze stron. W takim przypadku, osoba odpowiedzialna za ustanie małżeństwa, może zostać pociągnięta do obowiązku alimentacyjnego względem strony niewinnej, nawet jeśli nie pozostaje ona w niedostatku. Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy w głównej mierze od majątkowych możliwości zobowiązanego oraz od usprawiedliwionych potrzeb strony nie mającej wpływu na rozpad małżeństwa.
Jak długo trwa obowiązek alimentacyjny?
Kodeks rodzinny oraz opiekuńczy, w swoich zapisach nie przewiduje jak długo ma trwać obowiązek alimentacyjny względem dzieci. Jego wygaśnięcie uzależnione jest od wielu czynników np. samego dziecka i jego możliwości oraz sytuacji majątkowej rodziny. Obowiązek alimentacyjny rodziców nie ustaje względem dziecka pełnoletniego. Trwa on do momentu, aż dziecko będzie w stanie utrzymać się samodzielnie oraz dokłada starań, aby stało się to możliwie jak najszybciej, co jest tutaj kluczowe. Sąd, ustalając zakres obowiązku alimentacyjnego oraz okres jego trwania, bierze pod uwagę szereg czynników, m.in. wyżej wymienione starania. Ocenia się zdolności dziecka, jego chęć do podjęcia dalszej nauki oraz dotychczas osiągane wyniki. Sąd zwraca również uwagę na rodziców, kierując się ich stanem zdrowia, sytuacją finansową, wykazywanym majątkiem oraz możliwościami zarobkowymi. Jeśli dziecko osiągnie pewien etap i rodzic, na który nałożony jest obowiązek alimentacyjny, uzna, że jest ono w stanie utrzymać się samodzielnie, opiekun może wnieść pozew do sądu o uchylenie obowiązku alimentacyjnego. Nie stanie się to jednak automatycznie np. wraz z pełnoletniością dziecka. Należy więc realnie ocenić możliwości finansowe dziecka oraz jego chęci do samodzielnego utrzymania.
Zawiłości prawne związane z obowiązkiem alimentacyjnym mogą dezorientować osoby, które nie dotąd nie miały styczności z tym tematem. Kancelaria prawna PDtax, pomoże klientowi przejść przez cały ten proces, doradzić najlepsze rozwiązania oraz rzetelnie ocenić aktualną sytuację życiową. Zespół fachowców w kancelarii, dodatkowo prowadzi doradztwo w zakresie przedsiębiorstw, ochrony majątku, restrukturyzacji, przekształcaniu spółek oraz pomoże w tworzeniu i późniejszej obsłudze spółek korporacyjnych. Oddanie sprawy w ręce specjalistów, gwarantuje sukces w działaniu.
