Już sam wydźwięk tego słowa sprawia, że przed oczami naszej wyobraźni malują się bardzo przyjemne i pożądane widoki jak na przykład wielki i okazały dom z basenem, luksusowe auta czy niezapomniane wakacje. Właśnie tak kojarzy się nam spadek, ale czy niesie on za sobą tylko same korzyści? Warto przypomnieć sobie choćby film „Gran Torino” w którym rodzina głównego, zamordowanego bohatera musiała obejść się smakiem, ponieważ uwzględnił on w swoim testamencie przede wszystkim skośnookiego sąsiada jako spadkobiercę jego największych dóbr, im z kolei zapisując przedmioty o niewielkiej wartości. A o tym jak dokładnie wygląda postępowanie spadkowe i nie tylko dowiemy się w tym artykule.
Spis treści
Spadek – początek drogi
Spadek to prawa i obowiązki spadkodawcy, które posiada on w momencie swojej śmierci i które przechodzą na jego spadkobierców, czyli następców prawnych w postępowaniu spadkowym, które wbrew w powszechnej opinii nie jest arcyskomplikowane. Przedmiotem spadku najczęściej są ruchomości i nieruchomości, prywatne rzeczy spadkodawcy, a także obligacje, lokaty i aktywa. Jeżeli spadkobiercy zgadzają się ze sobą odnośnie podziału majątku wtedy sprawy spadkowe rozwiązują się w stosunkowo szybkim tempie. Inaczej ma się sprawa w momencie braku porozumienia. Warto podkreślić, że spadkobierca to nie zawsze osoba fizyczna, może to być także firma czy instytucja, o ile zostały uwzględnione w testamencie zmarłego.
Jeśli już na początku sprawy spadkowej masz problemy i wątpliwości, warto skontaktować się z adwokatem Olsztyn. Kancelaria prawna PDtax ma duże doświadczenie w różnych dziecinach prawa, między innymi prawo rodzinne.
Testament, czyli ostania wola zmarłego
Rozporządzenie przez zmarłego własnym majątkiem to właśnie ten słynny i upragniony (albo i nie) testament – dokument, który może zarówno zostać sporządzony własnoręcznie i jest wówczas traktowany jako dokument prywatny, jak i ten sporządzony notarialnie, który jest dokumentem urzędowym. Postępowanie sądowe przeprowadzane jest zgodnie z zawartymi w testamencie zapisami, niezależnie od formy w której został on spisany przez zmarłego, który może dowolnie dysponować swoim majątkiem.
Odrzucenie Spadku i Zrzeczenie się dziedziczenia
Zarówno odrzucenie jak i zrzeczenie się dziedziczenia skutkują odsunięciem do spadku. Różnica jest tylko w czasie przeprowadzenia decyzji to znaczy – odrzucenie spadku spadkobierca może dokonać po śmierci spadkodawcy, a zrzeczenia się dziedziczenia tylko za jego życia. Jeśli chodzi o dodatkowe aspekty prawne, a raczej tzw. kruczki prawne to warto wiedzieć, że umowę o zrzeczeniu się dziedziczenia można odwołać, w przeciwieństwie do odrzucenia spadku, które nie może zostać cofnięte.
Czas na działanie, czyli postępowanie sądowe w kancelarii notarialnej
Takie postępowanie jest możliwe tylko wtedy, kiedy wszyscy spadkobiercy są znani. Notariusz przygotuje wówczas akt poświadczenia dziedziczenia, który jest równy pod względem prawnym orzeczeniu właściwego sądu. Następnie rejestruje on sporządzony dokument w rejestrze aktów poświadczenia dziedziczenia. W celu sporządzenia aktu poświadczenia trzeba przedłożyć: akt zgonu spadkodawcy, jego PESEL, a także unieważniony przez odpowiedni organ dowód osobisty oraz potwierdzenie ostatniego miejsca zamieszkania. Jeżeli chodzi o spadkobierców to muszą oni przedłożyć skrócone akty urodzenia wraz z aktami małżeństwa (jeżeli zostały zawarte) z powodu możliwości zmiany nazwisk spadkobierców, a także testament spadkodawcy, jeżeli są oni w jego posiadaniu.
Notariusz powinien także wiedzieć o wszelkich nieruchomościach, które są przedmiotem postępowania spadkowego. Ma to zapewnić zgodność w zapisach ksiąg wieczystych z rzeczywistym stanem ich posiadania, ze względu na obowiązku jaki ciąży na notariuszu wobec sądu wieczystoksięgowego, czyli informowanie go o każdorazowej zmianie właściciela nieruchomości.
Bardziej konfliktowo, czyli postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku w sądzie
Plus takiej drogi sądowej to koszty, które są zdecydowanie mniejsze, ale za to całe postępowanie trwa dłużej, jest jednak bardzo korzystne zwłaszcza w sytuacji kiedy spadkobiercy nie mogą dojść ze sobą do porozumienia. Wniosek, który wszczyna takie postępowanie musi zawierać dane personalne spadkobiercy, który go składa, oraz dane pozostałych spadkobierców, którzy są mu znani. Nie może zabraknąć oczywiście danych osobowych spadkodawcy wraz z informacją o jego ostatnim miejscu zamieszkania, aktu zgonu i innych aktów cywilnych potwierdzających pokrewieństwo pomiędzy spadkobiercą, spadkodawcą i pozostałymi stronami postępowania. Wniosek trzeba złożyć do sądu rejonowego adekwatnie do ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy. Ważny jest także fakt, że w takim postępowaniu można działać przez pełnomocnika.
Na każdym etapie sprawy spadkowej możesz liczyć na profesjonalną pomoc dobrego adwokata Olsztyn PDtax. W ramach doradztwa prawnego udzieli porady i rozwieje wątpliwości. Pomoże również napisać wymagane pisma czy wnioski.
Podział spadku
To etap podczas którego dochodzi do największej liczby konfliktów i sporów. Posiadając tytuł do nabycia spadku (sądowy, bądź notarialny) można już dzielić spadek pomiędzy spadkobierców. Każda ze stron (każdy spadkobierca) jest zobowiązany do wzajemnych rozliczeń w przypadku poniesienia kosztów na przedmioty spadku, które nie staną się wyłączną własnością, tego, kto je poniósł. W sytuacji braku porozumienia odnośnie wartości przedmiotów spadku zostaje powołany biegły, który oszacowuje ich wartość. Na koniec trzeba jeszcze dodać, że są trzy sposoby podziału spadku między spadkobierców:
- Fizyczny podział składników spadku między spadkobierców.
- Przedmioty spadku stają się własnością jednego lub kilku spadkobierców, a inni otrzymują spłaty. To częste postępowanie, jeżeli w grę wchodzi nieruchomość, a spadkobiercy nie chcą z niej wspólnie korzystać.
- Zarządzenie sprzedaży spadku i podział uzyskanych środków między spadkobierców. Sposób bardzo korzystny zwłaszcza kiedy na spadku ciążą długi.
Tzw. zachowek – co to takiego
Jeżeli jakaś bliska zmarłemu osoba (np. dzieci, czy małżonek) nie zostały uwzględnione przez niego w testamencie wówczas przysługuje im wspomniany wyżej zachowek. Błędne jest jednak mylenie go z tak zwanym wydziedziczeniem. Polskie prawo definiuje zachowek jako pominięcie, które nie skreśla osób niewymienionych w zapisach testamentu możliwości do ubiegania się o niego. Jeżeli jakaś ze stron otrzyma zachowek, to jest to najczęściej ułamek z całej wartości majątku, który na mocy dziedziczenia przypadłby innej osobie. Zachowek jako rekompensatę można otrzymać tylko w postaci gotówki, nie ma jednak mowy o innych składnikach majątku.
Coś dla Cezara, czyli sprawa podatku
W polskim prawie istnieje kilka sytuacji, kiedy nie trzeba płacić podatku za uzyskany majątek. Oto one:
1) Majątek został nabyty przez członków z najbliższej rodziny na drodze dziedziczenia
2) W momencie nabycia praw autorskich i pokrewnych, a także praw do znaków towarowych, projektów wynalazczych i wzorów zdobniczych
3) Wierzytelność wynikająca z nabycia – środków z programu emerytalnego dla pracowników, środków zebranych na indywidualnym, emerytalnym koncie, a także na indywidualnym koncie emerytalnego zabezpieczenia oraz kwoty zewidencjonowanych składek na subkoncie
Obowiązek podatkowy wejdzie w życie w momencie gdy uprawomocni się postanowienie zawierające stwierdzenie nabycia spadku bądź gdy zostanie zarejestrowany akt notarialny, który poświadcza dziedziczenie. Opłata podatkowa należy do osób fizycznych nabywających majątek na drodze postępowania sądowego, jeżeli jego wartość przekracza kwotę wolną od podatku. Taki podatek trzeba zapłacić kiedy przekształci się on w zobowiązanie podatkowe, prawnie zobowiązujące podatnika do zapłaty należności dla Skarbu Państwa, powiatu, województwa lub gminy. Jego wysokość, miejsce oraz termin spłaty określają przepisy prawa podatkowego.
Skuteczna pomoc adwokata Olsztyn
Sam temat spadku jest zarówno bardzo powszechny jaki ciekawy, niestety język prawniczy już taki nie jest, dlatego często myślimy, że postępowania sądowe, które się o niego toczą trwają niezwykle długo. Na szczęście każdy może skorzystać z fachowej pomocy, jaką znajdzie w kancelarii prawnej PDtax. Po co martwić się na zapas i zaprzątać sobie głowę skomplikowanymi terminami, skoro można zdać się na pomoc olsztyńskich prawników i doradców. Nie ma co komplikować prostych spraw, a jeżeli już takie się pojawią to lepiej zdać się na fachową, wyżej wymienioną pomoc!
Zapraszamy do kontaktu.